Met Rise of the New World komt niet alleen een einde aan het vierde seizoen van Anno 1800 – het is zelfs de laatste grote DLC voor de bouwgigant. Dus wat heeft de finale te bieden en voelt Anno zich er echt klaar mee?
Wanneer iemand vraagt “Wie wil de Nieuwe Wereld overnemen?” in mijn co-op ronde van Anno 1800, doe ik alsof ik door een tunnel rij. Ja, samen met mijn bureau en mijn vloer PC. Want als ik eerlijk ben, heeft de Nieuwe Wereld voor mij altijd gevoeld als dweilen – best oké als er goede muziek klinkt en helaas noodzakelijk, maar ook niet echt leuk.
Daarom had ik enorme verwachtingen van seizoen 4, dat eindelijk de Nieuwe Wereld in vorm zou brengen. En hier zijn we dan. Staande aan de poorten van de grote hoofdattractie van seizoen 4. En tegelijkertijd… het einde van Anno 1800. Wow.
Eigenlijk hadden we Roofs of the City al gevierd als de grote Anno finale. Maar toen kwam seizoen 4 om de hoek kijken als een slagkruiser. Maar dat zal niet meer gebeuren, zoals de ontwikkelaars net op tijd voor de release van Rise of the New World aankondigden. Dit is inderdaad het einde van de belangrijkste ontwikkeling van Anno 1800.
Kan de laatste grote DLC Rise of the New World zelfs deze druk weerstaan? Voelt Anno 1800 zich nu “af” na de voltooiing van seizoen 4? En wat hebben het nieuwe bevolkingsniveau, de nieuwe monumenten, de talrijke productieketens en de grotere eilanden eigenlijk te bieden?
Om dit te beantwoorden, ga mee op wat nu echt de laatste testreis is voor Anno 1800. Ahoy! (Echt waar? De laatste? Volg me op deze reis naar het einde en je zult het ontdekken.)
Artiesten: Het Nieuwe Bevolkingspodium
Het gezicht van Rise of the New World zijn de Artistas, die eindelijk weer eens een heel nieuw bevolkingsniveau bieden. En terwijl de Nieuwe Wereld tot nu toe voornamelijk bestond uit overwerkte veldheren die in de Oude Wereld zwoegden voor bontjassen (een implicatie die ik altijd nogal vervreemdend heb gevonden), hebben de Artistas eindelijk een eigen doel in het leven.
Ze houden van voetbal, lekker eten, bioscoop en samba lessen. In één klap is de soms sombere nieuwe wereld vol leven en spannende bouwprojecten! Met 1.000 Obreros ontgrendel ik het nieuwe level. Met 11 behoeften en 6 luxe behoeften zijn de Artistas bijna het meest veeleisende bevolkingsniveau in het spel (afgezien van hoogbouwinvesteerders), maar samen met de nieuw gecomponeerde samba-soundtrack verspreiden ze ook een goede feeststemming. Van Rise of the New World hoef je geen grote verhaalmomenten te verwachten, maar qua sfeer speelt het in de bovenste regionen.
Ik begin hier een zeer onverwachte liefde voor New World te voelen. In één klap is het niet langer een triest aftreksel van een onopvallend Zuid-Amerikaans land, maar biedt het eindelijk net zoveel cultuur en kleine verhalen als de Oude Wereld.
Het enige minpunt is dat de artistas in principe “alleen maar” geld geven – en dat is er in het eindspel meestal toch al genoeg. Niet te vergelijken met de onderzoeksprojecten van de geleerden uit het Land van Leeuwen, waarvan zelfs volledig ontwikkelde eilandenrijken nog massaal konden profiteren.
Anderzijds bieden de artistas indirecte voordelen. Hun goederen kunnen worden gebruikt voor de levensbehoeften van andere bevolkingsgroepen en creëren zo nieuwe arbeidskrachten in bestaande woningen. En met de nieuwe productieketens zijn ze veel meer waard dan eventuele extra inkomsten.
De elektrische scooter is de biljarttafel van de Zuidzee, zeggen ze. Nietwaar? Nou, op zijn laatst nu zal het aanslaan. Want wat in Roofs of the City de biljarttafel met 5 benodigde grondstoffen en 3 productiestappen was, is nu de elektrische scooter. Het biedt een indrukwekkende 7 grondstoffen plus elektriciteit en 4 productiestappen.
Maar dit megaproject is natuurlijk niet alles. De artiesten willen ook voetballen, mezcal (een Mexicaanse drank), jalea (een Peruaans visgerecht), ijs, parfum, waaiers, kostuums voor de sambaschool en films voor de bioscoop. Bovendien eisen zij toegang tot het strand – een nieuw functioneel gebouw voor het havengebied, dat gelukkig een respectabel assortiment oplevert en ook mijn persoonlijke hoogtepunt als beau bouwer: nieuwe strandversieringen zoals boothuisjes, ijsstandaards en ligstoelen.
Het lastige brandweer- en politiegebouw, dat vroeger op elke hoek moest worden geplaatst, kan nu ook worden opgewaardeerd en voorzien van brandblussers en politieapparatuur in zowel de Nieuwe als de Oude Wereld voor een veel grotere dekking.
Voor de productie van al die nieuwe grondstoffen en consumptiegoederen, stamp ik natuurlijk wat nieuwe fabrieken uit de grond. Er zijn ook nieuwe gebouwen voor de tussenstappen, zoals de kruidentuin (voor mezcal) of de orchideeënkwekerij (voor parfum). Maar ook de reeds bekende boomkwekerij laat me nu bijvoorbeeld kokosolie produceren voor de parfumfabriek, en de veehouderij produceert bovendien melk als ik haar van elektriciteit voorzie.
Ja, dat klopt! De inwoners van de Nieuwe Wereld mogen eindelijk zelf hun rijke oliereserves gebruiken voor elektriciteit, in plaats van het alleen maar te verschepen naar de rijke snobs van de Oude Wereld. En dit helpt niet alleen bij de productie van alleen melk en andere secundaire goederen – het maakt mijn Nieuwe Wereld ook vele malen effectiever als ik mijn elektriciteitscentrales slim in de buurt van fabrieken plaats!
In deze enorme strijd om hulpbronnen is alle hulp in termen van effectiviteit welkom. Dus hier is mijn beste advies voor Rise of the New World: Zorg ervoor dat je deze DLC combineert met Germ of Hope. In onze test leek deze laatste de Nieuwe Wereld veel te gemakkelijk te maken – maar met Rise of the New World toont hij zijn ware waarde.
De haciënda biedt niet alleen veel meer ruimte voor de broodnodige werkgelegenheid en vermindert in sommige gevallen massaal de hoeveelheid land die nodig is voor boerderijen, maar helpt ook bij de vruchtbaarheid. Het is onmogelijk om alle gewassen die je nodig hebt voor de nieuwe producties (suikerriet, maïs, cacao, katoen) op één eiland te vinden, wat, zonder een kiem van hoop, nog sneller tot conflicten met de AI zal leiden dan het al deed in de Nieuwe Wereld.
Met de haciënda-boerderijen bedrieg je de vruchtbaarheid en heb je minder verschillende eilanden en minder ruimte nodig. Helaas zijn ook de nieuwe orchideeën en de kruidentuin afhankelijk van de vruchtbaarheid van het eiland en juist deze twee kunnen niet op een haciënda-boerderij worden geplant. Maar dat zou misschien te gemakkelijk zijn.
Maar naast elektriciteit en de haciënda is er nog een hulp voor deze productiegekte: de nieuwe eilanden.
De nieuwe eilanden
Rise of the New World vergroot de kaart onaangekondigd naar het noordoosten en noordwesten. De oorspronkelijke eilanden zijn dus enigszins gecomprimeerd in de miniatuurweergave. Dit is misschien niet de duidelijkste optie, maar ik bespaar mezelf tenminste het vervelende wisselen dat ik moest doen met Kaap Trelawny en de Oude Wereld.
En over Cape Trelawny gesproken: Het nieuwe reuzeneiland van de Nieuwe Wereld – Manola – is ongeveer half zo groot als Crown Falls. Maar wel zonder de vervelende rivieren en met verschillende strandgebieden. De andere nieuwe eilanden zijn ook veel gemakkelijker om op te bouwen omdat er minder of geen rivieren zijn en ook de nieuwe vruchtbaarheden klaar liggen.
Overigens kan ik ook een beetje pech hebben, omdat de eilandafzettingen gewoon willekeurig zijn – en geen klei hebben op het nieuwe hoofdeiland kan soms vervelend zijn. Daarom zijn de haciënda-boerderijen hier des te belangrijker, zodat je je tenminste geen zorgen hoeft te maken over de teelt. Overigens zijn de olieafzettingen op het nieuwe hoofdeiland in alle varianten duidelijk op een hoop gerangschikt – maar ook op de ar… m van de heide. Dus pak genoeg staal voor de spoorconstructie.
De nieuwe eilanden helpen ook enorm bij de conversie-angst die de geesten van Anno-fans verdeelt. Sommigen van ons houden van sleutelen, maar persoonlijk krijg ik een nogal slecht gevoel als ik mijn liefdevol ingerichte stad weer moet afbreken om plaats te maken voor nieuwe fabrieken of spoorlijnen. Die zorg had ik helemaal niet in Rise of the New World, omdat ik direct een nieuwe start kan beleven op een groot eiland met de Nieuwe Wereld op zijn best.
Voetbalstadion en dam: de nieuwe monumenten.
Ik weet wat je nu absoluut niet denkt, “Maar dat klinkt niet als veel werk, alleen 12 nieuwe productieketens en 8 nieuwe eilanden? Wat saai.” Maar maak je geen zorgen, er is nog meer. We hebben het nog niet eens over de monumenten gehad.
Het eerste monument dat ik ontsluit is de dam op Manola, die je al kent uit het scenario “Eden aan het einde”. Zoals gewoonlijk vreet het veel grondstoffen, maar daarna voorziet het – zet je schrap – het hele eiland van bio-elektriciteit.
Het veel spannender monument is echter het grote voetbalstadion met meer dan 6.000 artiesten, dat niet alleen een lust voor het oog is, maar ook na de bouw interactief blijft. Ik kan hier geld en middelen uitgeven en een lokaal, regionaal of wereldwijd kampioenschap noemen – de beloning is niet alleen aantrekkingskracht maar ook invloedspunten.
Het nieuwe scenario: trots en marktaandeel
De DLC bevat opnieuw een nieuw scenario dat onafhankelijk van het hoofdspel begint en zijn eigen mechanica en uitdagingen met zich meebrengt. Deze keer speel ik als de bekende handelaar Madama Kahina en dus draait de uitdaging ook om ruilhandel en veel geld. Het Artista Collectief van de Nieuwe Wereld vraagt me hen te helpen schatten uit de Oude Wereld terug te brengen naar hun thuisland, waar ze thuishoren.
Ik heb dus enorme rijkdom nodig om aan het eind van dit scenario drie uiterst waardevolle artefacten uit de Oude Wereld terug te kopen en in het Museum van de Nieuwe Wereld tentoon te stellen. De bijzonderheid: er zijn geen belastingen in dit scenario en ik moet al mijn geld verdienen door massaal waardevolle goederen te produceren en te verkopen. Er is ook geen leger.
Als beloning zijn er, afhankelijk van de bronzen, zilveren of gouden badge (afhankelijk van de hoeveelheid gedoneerd en verdiend geld aan het eind), nieuwe skins voor de museummodules.
Game Update 16
Met al deze uitdagingen blijkt de meegeleverde gratis Game Update 16 een echte zegen te zijn. Want het brengt iets wat ik nauwelijks durf te zeggen …. ben je klaar? Een multi-move tool! Kippenvel.
Ik kan nu daadwerkelijk hele eilandgebieden, productiegebieden of nederzettingen markeren en over het hele eiland duwen. Met al het nieuwe puzzelen en knutselen had ik me niets mooiers kunnen wensen.
Bovendien is het menu van het gebouw nu veel netter en aantrekkelijker. Dit is het duidelijkst in het eigen ornamententabblad, waar de ornamenten nu zijn gesorteerd op seizoenen, speciale ornamenten en cosmetische DLC”s – of op functie.
En dat laatste ziet er nu veel logischer uit! Zou het komen omdat ik in mijn Schönbau gids luidkeels heb geklaagd dat de kerstbartafels onder stadsvloeren zijn gesorteerd? Ik wil het tenminste geloven!
Rise of the New World is een DLC die voor mij het onmogelijke heeft gedaan: Ik heb mijn Oude Wereld meer dan 20 uur lang genegeerd en ben volledig verdwaald in samba, parfum en kruidentuinen. Aangezien dit jou ook kan overkomen, laat het een waarschuwing voor je zijn: Tegen de tijd dat je uit je waan ontwaakt, kan je Oude Wereld geplaagd en verarmd zijn. De DLC is dus waarschijnlijk het leukst als je het kunt betalen – dat wil zeggen, als je je in het eindspel bevindt met veel geld.
Maar dan voelt Rise of the New World als een beloning voor al mijn harde werk. Een nieuw doel voor alle middelen en geld die ik heb verzameld. Een nieuw project dat me weer echt uitdaagt. En ik raak in een bouwwoede die ik in bijna vier jaar Anno in de Nieuwe Wereld nog nooit heb meegemaakt.
De sfeer is gewoon onovertroffen: Nieuwe Samba muziek, voor altijd in mijn hersenen gebrand na een 10 uur durende sessie. Het strand waar mensen in de zon liggen of vrolijk in zee zwemmen. De mezcalbar die zo sfeervol is dat ik hier zelf graag een drankje na het werk zou bestellen. Het prachtige voetbalstadion, waar mensen rondscharrelen en de tribunes schoonvegen, zelfs op rustige momenten.
En toch is Rise of the New World geen land van leeuwen of daken van de stad. Door het onspectaculaire quest design en een exclusieve focus op de Nieuwe Wereld voelt het niet zo aan als Land of the Lions met zijn nieuwe verkenningstak en kaart, of Roofs of the City met zijn ongelooflijke omvang. Dus misschien losjes gebaseerd op Batman, is het niet helemaal de finale die Anno verdient, maar die het nodig heeft.
Omdat de Nieuwe Wereld eindelijk leuk is om volledig onafhankelijk van de Oude Wereld te spelen – en ik in de toekomst geen dode zone zal veinzen als ik in co-op aan de Nieuwe Wereld bouw.
Voor mij zijn er zeker nog een paar dingen die Anno graag “af” had gezien. Een gratis blueprintmodus (die ik volgens de ontwikkelaars waarschijnlijk nooit zal krijgen), een forensendok in de Nieuwe Wereld, zelfs zonder luchtschepen, een nieuwe kaart met een Aziatische setting … En hoewel sommige functies misschien nog in Anno komen met updates of kleine DLC”s, bewaren ze zeer waarschijnlijk de Aziatische instelling voor een nieuw deel.
Dus we nemen afscheid van de seizoenen voor Anno 1800, tenminste tot dit punt, want we hebben nog een laatste rekening te vereffenen met Anno 1800. Het is al tientallen jaren een GameStar-traditie om een Anno opnieuw te testen als King”s Edition – dat wil zeggen, hoe goed de versie speelt die werkelijk alle inhoud bevat. Nou, en toen kwam Anno 1800 en torpedeerde deze mooie traditie met een vier jaar durend DLC constant vuur.
Dus de reis is misschien voorbij voor Anno, maar nog niet voor ons. Dus het is alleen maar afscheid voor nu, we lezen elkaar volgend jaar weer.
Ik sta op de pier met één lachend oog en één huilend oog, zwaaiend met een witte zakdoek. En wat er ook komt, ik weet zeker dat de toekomst spannend zal zijn. Dank je Anno, het is een prachtige reis geweest.
Conclusie van de redacteur
Als het aan mij lag, zou Anno 1800 nooit mogen eindigen. En Rise of the New World zal dat einde voor velen van ons nog lang uitstellen. Want het wekt een nieuwe liefde op voor een kaart die veel te lang is verwaarloosd, en doet me opnieuw verdrinken in een moeras van taken, aanpassingen en bouwprojecten.
Voelt het als een waardige Anno-afsluiting? In zekere zin wel, want het brengt bijna alles wat de Nieuwe Wereld nog miste. Maar op de een of andere manier niet, want qua omvang en quests heb ik in bijna vier jaar Anno 1800 beter gezien.
Maar ik ben bereid dat te vergeven gezien de geweldige sfeer, de spannende productieketens en de liefdevol vormgegeven artistas. Dus mijn tip voor Rise of the New World: trakteer jezelf vooraf op de Hacienda uit Germ of Hope, zorg dat je Oude Wereld het even zonder je kan stellen – en stort je op het sambafeest.
