Hoe mooi de wereld van Clair Obscur op het eerste gezicht ook lijkt, het is geen plek voor kinderwagens. Achter de dromerige Belle Époque gebouwen, tussen de gloeiende nevels en dansende schaduwen schuilt een spel dat je keer op keer uitdaagt en je vaak met stomheid slaat.
Clair Obscur vertelt niet alleen een verhaal – het zuigt je mee in een mozaïek van levendige herinneringen, emotionele dialogen, onthullende expeditiedagboeken en noodlottige ontmoetingen. En terwijl je nog steeds probeert de puzzel te begrijpen, realiseer je je: deze game heeft diepgang. Een diepte die je niet terloops ontdekt, maar die je volledig wilt ervaren. En dat maakt het een van de meest bijzondere role-playing games van de afgelopen jaren.
Eens per jaar ontwaakt een mysterieuze figuur genaamd “de schilderes” die met één penseelstreek beslist tussen leven en dood. Ze schildert een nummer op haar monoliet en elke persoon die deze leeftijd heeft bereikt, gaat letterlijk in rook op. Jaar na jaar neemt het aantal af en decimeert de inwoners van de fictieve stad Lumière, die duidelijk doet denken aan Parijs.
Het verhaal begint kort voor het vertrek van de gelijknamige Expeditie 33. Het doel is om de schilderes te stoppen voordat ze weer gaat schilderen. Een poging waarin 67 eerdere expedities al faalden. We vergezellen Gustave, Maelle, Lune en hun mede-expeditieleden op hun reis om de dodelijke cyclus te doorbreken
Spoiler-vrije test
Een groot deel van de fascinatie van Clair Obscur: Expedition 33 is dat je zelf de geheimen ervan ontrafelt. Spoilers kunnen hier veel van de pret bederven. Daarom vind je in deze test alleen zelfgemaakte screenshots uit de eerste paar uur van het spel en door de fabrikant gepubliceerde afbeeldingen die zonder context niets cruciaals onthullen. Deze laatste hebben we dienovereenkomstig gemarkeerd
Inhoudsopgave
Op zoek naar antwoorden
Zodra je op het continent aankomt, wordt het duidelijk dat dit geen klassieke reddingsmissie is. Een mysterieuze witharige man confronteert de expeditie en vaagt ze bijna volledig weg. Als Gustave ontwaak je onder het bloed en ga je op zoek naar overlevenden van de aanval.
Veel blijft in het begin bewust vaag, maar dat maakt het verhaal van Clair Obscur juist zo aantrekkelijk. De reis naar de monoliet en de zoektocht naar de waarheid leiden door een wereld vol tegenstrijdigheden, geheimen en verliezen. Wie is de schilderes? Waarom doodt ze elk jaar de inwoners van Lumière met één penseelstreek? Waarom heeft geen enkele expeditie haar kunnen stoppen?Een van de beste verhalen in de geschiedenis van rollenspellen
Clair Obscur vertelt geen verhaal om rustig achterover te leunen, maar een waar je in moet verdwalen om het te begrijpen. In plaats van duidelijke hoofdstukken of urenlange cutscènes vertrouwt de game op fragmentarische verhaallijnen die sterk doen denken aan FromSoftware-titels: expeditiedagboeken, korte ondergeschikte clausules in dialogen, cryptische voorwerpen en kleine details in de spelwereld – het worden allemaal puzzelstukjes van een groter geheel.
In tegenstelling tot Dark Souls en Elden Ring begrijp je de basis van het verhaal zelfs als je gewoon koppig de hoofdmissie volgt. Maar dan mis je wel het beste gedeelte. Want als je naar de personages luistert, tussen de regels door leest en elk hoekje en gaatje met aandachtige ogen en oren verkent, word je beloond – met een spinnenweb van informatie verspreid over de hele wereld dat het verhaal gaandeweg levendiger en completer maakt.
Juist omdat de game aan het begin zoveel open laat, ontstaan er echte aha-momenten als een dialoog uit het verleden ineens aansluit op nieuwe fragmenten van het verhaal of de game een compleet nieuwe wending geeft.
We hebben vooral de gesprekken tussen de personages echt opgezogen: De personages zijn aanspreekbaar, gaan in elkaars woorden op, lachen, zwijgen, ruziën – en komen geloofwaardiger en levendiger over dan veel personages in blockbuster role-playing games. De thema’s variëren van alledaagse beslommeringen tot filosofische vragen over schuld, betekenis, dood en waarheid. Niets van dit alles is triviaal – elk aspect, hoe klein ook, draagt bij aan een beter begrip van de wereld van Clair Obscur.
Belle Époque ontmoet Eindtijd
Geen ander rollenspel van de afgelopen jaren zal je zo snel boeien als Clair Obscur. De wereld lijkt uit een romantisch-surrealistisch schilderij te zijn gevallen en onthult een vaak verontrustende mix van Belle Époque en duistere fantasie: Parijse pracht, elegantie en glamour ontmoeten eindtijdstilte, verval en melancholie. Elke scène ziet eruit alsof het atelier van een kunstenaar tot leven is gewekt
Ook akoestisch ontvouwt de game een kracht die nauwelijks in woorden is uit te drukken. De orkestrale soundtrack wisselt af tussen kippenvel en melancholie en benadrukt zowel grote scènes als kleine, intieme momenten.
Samen met de uitstekende Engelse voice-over, waaraan stemacteurs van hoog kaliber als Andy Serkis (Lord of the Rings, Black Panther), Charlie Cox (Daredevil), Jennifer English (Baldur’s Gate 3) en Ben Starr (Final Fantasy 16) hebben meegewerkt, ontstaat er een audiovisuele maalstroom waaraan je moeilijk kunt ontsnappen – of zelfs maar wilt ontsnappen. Een klein minpuntje: er is geen Duitse stemuitvoer, hoewel er zeer goed vertaalde ondertitels zijn
Aan de andere kant zit het spel vol spectaculair geënsceneerde cutscènes. Gezien het relatief kleine team en het beperkte budget is de productiekwaliteit van Clair Obscur gewoonweg ongelooflijk. En dat alles zonder bugs of technische problemen.
Compromissen zijn alleen te vinden in kleine details, maar ze zijn er wel: De animaties van de personages kunnen wel wat meer details gebruiken, wat bijvoorbeeld tot uiting komt in het gebrek aan gezichtsuitdrukkingen buiten de cutscènes. En sommige gebieden zien eruit alsof ze zijn samengesteld uit dezelfde oude elementen.
Desalniettemin zijn de presentatie en de sfeer de sterkste punten van de game en spelen ze een doorslaggevende rol in het feit dat de wereld van Clair Obscur je zo sterk boeit en nooit meer loslaat.
Pareren of verliezen
Op het eerste gezicht lijkt Clair Obscur op een klassiek Japans rollenspel met turn-based gevechten. De ontwikkelaars hebben zelfs het gevechtsscherm bijna 1:1 geleend van het genre meesterwerk Persona 5.
Maar iedereen die vertrouwt op het simpelweg selecteren van aanvallen en ondertussen van een zak chips snoept, zal snel ongelijk krijgen – en zal vrijwel zeker uiterlijk door de eerste minibaas worden doodgeslagen.
Als het op het gevechtssysteem aankomt, is Clair Obscur actief, veeleisend en genadeloos: Als je niet pareert, verlies je. Vooral de vele verborgen en bijzonder taaie optionele eindbazen kunnen onvoorbereide groepen met slechts één aanval volledig van hun stuk brengen.
Elke vaardigheid in de strijd kost je actiepunten (AP), die je kunt opbouwen door normale aanvallen en perfect ontwijken of pareren. Voor het gebruik van speciale vaardigheden, magie of bijzonder krachtige aanvallen moet je dus slim met je AP omgaan.
Tegelijkertijd is een goede timing vereist: de quick-time gebeurtenissen vereisen dat je het spel je volledige aandacht geeft, zelfs tijdens gevechten. Als je op het juiste moment ontwijkt of pareert, word je beloond met AP en krachtige counters, die je een beslissend voordeel geven, vooral in latere gevechten.
beproeving en fout
Elk deel van de game verrast je met nieuwe vijandtypes, wat zowel een zegen als een vloek is. Aan de ene kant houdt dit de gevechten uitdagend tot het einde, want elke vijand heeft individuele elementaire zwakheden en weerstanden, verborgen zwakke punten, onvoorspelbare bewegingspatronen en krachtige speciale aanvallen.
Aan de andere kant betekent dit dat je meer dan eens een nieuwe tegenstander zult tegenkomen, die je een flink pak slaag zal geven. “Trial and error” is hier het motto en maakt net zo goed deel uit van de voortgang van het spel als de volgende level-ups van je personages.
Het karaktersysteem: flexibel maar uitdagend
Attributen zoals vitaliteit, behendigheid of geluk kunnen volledig vrij worden ontwikkeld en beïnvloeden je gezondheid, snelheid of kritieke trefkans. Er zijn ook zogenaamde Pictos en Lumina, waarmee je krachtige bonussen kunt vrijspelen en je personages extra vaardigheden kunt geven. Elk personage heeft ook verschillende wapens. O ja, en er zijn ook unieke vaardigheden die je in de strijd kunt gebruiken in ruil voor AP – van meervoudige aanvallen tot buffs voor je groep, alles is inbegrepen.
Dit klinkt ingewikkeld en dat is het ook. Iedereen die zich niet vertrouwd maakt met de waarden en synergieën zal vroeg of laat zijn grenzen bereiken. Hoewel je met dit systeem krachtige personages kunt ontwikkelen, win je latere gevechten, vooral in de verhaalmodus, niet alleen met krachtige wapens en pictogrammen. Clair Obscur vereist dat je je echt inleeft in de personages en vijanden.
Wanneer is het de moeite waard om te pareren? Wanneer moet je schieten? Welke vijanden zijn bijzonder gevoelig voor elementaire schade? Hoe kun je wapens, Picto’s, Lumina en attributen combineren om de kritieke trefkans te verhogen? Welke Picto’s zijn geschikt om de speciale vaardigheden van een schijnbaar onoverwinnelijke baas tegen te gaan? Alleen wie deze vragen kan beantwoorden, haalt het meeste uit het systeem.
Het is de moeite waard omwegen te maken
De wereld van Clair Obscur is niet open, maar slim verweven. Zoals je zou verwachten van klassieke Japanse rollenspellen zoals Ni No Kuni of Final Fantasy, is er een overwereldkaart die alle gebieden en kerkers met elkaar verbindt. Naarmate je vordert in het spel, kun je nieuwe manieren om te reizen ontgrendelen en teruggaan naar plaatsen waar je aan het begin van het spel geen toegang toe had.
