opinion: Dani speelt in 2022 nog regelmatig Farao, want de legendarische stedenbouwsim is haar absolute genrefavoriet, die zelfs Anno niet kan vervangen.
Uff. Diep ademhalen. Ik zit al langer voor deze lege pagina dan ik wil toegeven. Omdat schrijven over iets dat zoveel voor je betekent soms aanvoelt als een echt monumentaal project. Maar als u dit artikel leest, dan is Toekomstige Géraldine er waarschijnlijk op de een of andere manier toch in geslaagd haar liefde voor de Farao te uiten. En daarvoor, laten we eerst eens kijken naar past-Géraldine.
Het is een mooie zondag in het jaar 2000. De PC”s zijn gelukkig niet wereldwijd ontploft bij de millenniumwisseling, “Spirit of the Hawk” van Rednex speelt op de radio en de kleine Past-Géraldine is blij want ze heeft nog een volle Hubba-Bubba rol met frambozen-smaak.
Dan vindt ze op het bureau van haar vader een onopvallende cd-rom die de loop van haar leven beslissend zal bepalen. Een grijze, onopgesmukte sticker zonder motief en slechts één woord erop: Farao.
De kleine Géraldine had destijds een bijna absurde obsessie voor Egypte en begint samen met haar vader de wereld van de bouwstrategie te ontdekken. Lang voordat ze zelfs weet wat bouwstrategie betekent. Toen zij zich op een gegeven moment realiseerde dat het zelfs om een heel genre ging, stortte zij zich vol enthousiasme op nieuwe spellen – in de verwachting daar dezelfde grootsheid te beleven. Alleen om te ontdekken dat Farao uniek is gebleven tot op de dag van vandaag.
Mijn liefde voor Farao heeft voor een groot deel met nostalgie te maken, maar het is veel meer dan dat. Sindsdien speel ik Farao minstens één keer per jaar opnieuw, en elke keer als ik dat doe, realiseer ik me: dit soort spellen heeft een gat in mijn hart geslagen dat zelfs Anno niet kan vullen.
Meer dan alleen de geweldige omgeving
Het oude Egypte was duidelijk wat me in de ban van de Farao bracht. Maar ook, met hoeveel aandacht voor detail deze setting is geïmplementeerd in elke hoek van het spel.
Elk van mijn coassistenten wordt individueel gesimuleerd en is een apart karakter, afhankelijk van de job. De marktvrouwen dragen kleurig beschilderde kruiken door de straten, de brandweermannen patrouilleren met gevulde waterzakken, de arbeiders die mijn enorme monumenten bouwen (ik zeg alleen piramiden!) sjouwen tonnen wegende bakstenen naar de bouwplaats.
Ieder van hen kan ik aanklikken en via een liefdevol opgezette dialooglijn vernemen hoe het met hen gaat en hoe hun verantwoordelijkheidsgebied is. In die tijd gebruikte ik deze methode zelfs vaker dan het statistiekmenu. Toen de politieman mij tevreden vertelde dat de criminaliteit in de buurt laag was, kon ook ik rustig achterover leunen.
Ik kan alleen maar dromen van dit soort simulatie van individuele inwoners in Anno. Zelfs de goederen in Farao worden afzonderlijk gesimuleerd en visueel voorgesteld, tot en met de laatste papyrusrol. In mijn magazijn kan ik precies aangeven welke goederen ik accepteer en welke niet. Dat zie ik dan weer aan de tapijtrollen, kleipotten en steenblokken die daar opgestapeld liggen. Op deze manier kan ik beheren dat er magazijnen zijn voor zeer specifieke middelen. Niets daar met pakhuizen die allemaal dezelfde middelen delen en functioneren als een magisch portaal (ja, ik kijk weer naar jou, Anno 1800).
De plaatsing van opslagplaatsen, woonwijken en productiefaciliteiten wordt een echte puzzel die ik steeds moet bijstellen.
Unieke sfeer en veel (onbedoelde) humor
Maar op dezelfde manier puzzel ik met de ornamenten, die zich naar de maatstaven van die tijd verbazingwekkend organisch vormen tot een waar lust voor het oog. Als ik meerdere parkmodules naast elkaar plaats, worden ze automatisch een groter parkcomplex, de decoratieve vloertegels hebben op hun beurt een van de vele willekeurige motieven en resulteren in een prachtig mozaïek – of direct een heel plein als ik ze combineer.
De sfeer van Farao is prachtig. Het geluidsontwerp boeit me elke keer vanaf de tweede. Het geroezemoes op de markt, de drukte op de bouwplaats, het drukke werk in de productiefaciliteiten. Het waterpeil van de Nijl bepaalt wanneer mijn arbeiders op het land aan het werk zijn of wanneer zij tijd hebben om mijn grote monumentale projecten aan te pakken. Tegelijkertijd moet ik op tijd genoeg voedsel produceren voor de overstroming.
Van tijd tot tijd valt een leger nijlpaarden mijn stad binnen en vertrapt de inwoners. Dramatisch, echt, maar mijn vader en ik konden ons er toen al kapot om lachen. Hetzelfde geldt voor de pure tragedie toen we een flatgebouw moesten slopen. Dan ontmaskerden wij een arm gezin aan hun ontbijttafel, dat even verstomd bleef staan, zonder dak boven het hoofd, en dan droevig wegliep met een zak over de schouder.
Ik heb nog nooit zo”n persoonlijke band met de inwoners van een bouwspel gehad als in Farao. Bij elk huis en elke nederzetting heb ik een idee van wat voor soort mensen er wonen, wat hun werkplek is en aan welke godheid ze eer bewijzen.
Zij zijn ook zo”n verschijnsel: in theorie kunnen zij zowel boni als mali over mijn volk brengen, als zij dienovereenkomstig worden vereerd met tempels en feesten of worden genegeerd. In de praktijk zijn zij misgunnende arm snoepjes die het vuil niet onder de nagels van hun collega”s kunnen krijgen. Ik kan Bastet 40 tempels en 100 heiligdommen bouwen, maar wee Osiris als hij er nog één heeft! Dan zullen mijn pakhuizen in brand worden gestoken.
Pharao is ook niet perfect
Pharaoh is ook niet altijd de heilige graal van de bouwspellen. Niet elk mechanisme is altijd perfect in balans en niet alles werkt zoals het hoort. Het hele militaire aspect, bijvoorbeeld, had makkelijk achterwege gelaten kunnen worden. Als ik alleen infanterie plaats op elk van de drie mogelijke spawn points voor vijandelijke troepen en geautomatiseerde orders geef, merk ik meestal niet eens dat ik word aangevallen – zo snel stampen mijn krijgers de uitdagers de grond in. Maar ik mis daar niets, oorlog is tenslotte bewezen het minst leuke deel van een bouwstrategiespel te zijn.
Het punt is: Farao, evenals de andere vertegenwoordigers van Impressions Games Ceasar en Zeus, hebben een gat in de bouwstrategie geslagen dat tot nu toe niet meer kon worden opgevuld. Niet alleen is de setting van de oudheid sindsdien grotendeels geminacht, maar ook de mechanica rond magazijnbeheer, monumentenbouw, de cultus van de goden en de getijden zijn nooit meer in deze vorm teruggezien.
Ik zou nooit hopen dat Anno meer als Farao zou worden. Anno is niet voor niets zo ontworpen. Individuele simulatie van inwoners en goederen, bijvoorbeeld, zou het hele evenwicht en de focus van het spel verstoren. Anno blijft Anno. En Farao blijft Farao. Het is alleen dat de laatste al 23 jaar niet is doorgegaan.
Ja, zowel de Stronghold- als de Tropico-reeks hebben een vergelijkbare aandacht voor detail in de bevolkingssimulatie, maar afgezien daarvan, met hun respectievelijk kasteelbelegeringen en politieke intriges, leggen ze voor mij een te verschillend accent om ze als vervanging te beschouwen.
Daarom heb ik mijn zinnen gezet op twee schepen aan de horizon: één heeft de grote remake van Farao geladen, die dit legendarische bouwspel terugbrengt in een modern jasje. De andere draagt dan weer Builders of Egypt, dat een soort officieuze 3D-remake van de klassieker moet worden. Maar dat is van uitgever Playway… en dat is een heel ander verhaal.
Ik hoop dat toekomstige ontwikkelaars van bouwspellen niet vergeten wat Farao, Ceasar en Zeus tot zulke grote mijlpalen maakte die ook vandaag nog met passie worden gespeeld. Ik hoop dat er tussen alle Anno-klonen en Banished-opvolgers nog eens een simulatie van stadsbouw verschijnt die de geest van Impressions Games terugbrengt. En ik hoop dat ik op een dag weer Hubba-Bubba broodjes met frambozensmaak in de supermarkt kan kopen. Men kan nog steeds dromen, per slot van rekening.
