Meer kernen, meer vermogen, meer kloksnelheid: wat de nieuwe Intel-CPU”s kunnen

0
512

Intel”s nieuwe Raptor-Lake CPU”s zijn niet ver meer. Ontdek wat we verwachten qua prijs, prestaties en modellen in ons overzicht.
Meer kernen, meer prestaties, meer kloksnelheid: wat de nieuwe Intel-CPU”s kunnen doen.
Intels nieuwe Raptor-Lake CPU”s staan voor de deur. Ontdek wat we verwachten qua prijs, prestaties en modellen in ons overzicht.

AMD heeft de eerste stap gezet, Intel zal snel volgen: de halfgeleidergigant wil zijn nieuwe processorgeneratie binnen enkele dagen presenteren. Terwijl AMD een nieuwe architectuur op de mat heeft liggen, verbetert Intel vooral op detailniveau. Raptor Lake, zoals Intel zijn 13e generatie intern noemt, is meer een opfrissing van zijn voorganger Alder Lake.

Maar dat is natuurlijk geen reden om Raptor Lake gewoon te negeren. Door de bijna gezamenlijke lancering van de nieuwe CPU”s, zullen Intel en AMD met elkaar wedijveren om de gunst van de hardwaregemeenschap. En tot nu toe lijkt het erop dat de race wel eens dichtbij zou kunnen zijn.

Wanneer worden de Raptor Lake CPU”s vrijgegeven?

De Intel Raptor Lake komt naar verwachting uit op 20 oktober 2022, althans volgens de doorgaans zeer goed geïnformeerde Chinese leaker Enthusiastic Citizen. En de verklaring komt ook overeen met de informatie die Intel zelf heeft verstrekt. Volgens deze gegevens zullen de nieuwe CPU”s in het najaar van 2022 worden uitgebracht.

Intel wil zijn nieuwe processorgeneratie een paar weken eerder presenteren. Naar alle waarschijnlijkheid zullen de i9-13900K en co. voor het eerst worden gepresenteerd tijdens een keynote op de Intel InnovatiON. De presentatie vindt plaats op dezelfde dag dat de directe concurrent, AMD”s Ryzen 7000, in de winkelrekken verkrijgbaar zal zijn.
De Core i9-13900K zou nu al beschikbaar moeten zijn voor pre-order. Alle andere modellen zullen het zonder het voorrecht moeten stellen. Pre-orders worden pas over ongeveer twee weken verwacht.

Alle notebookgebruikers zullen langer geduld moeten hebben. Het zal waarschijnlijk nog enkele maanden duren voordat Intel tegenhangers levert voor de desktop-CPU”s. Verwacht wordt dat de mobiele modellen pas op de techbeurs CES in januari 2023 zullen worden getoond.

Modellen en prijzen bij Raptor Lake

Bij de start lijkt Intel twaalf verschillende modellen voor eindklanten te hebben gepland. Dienovereenkomstig zal Intel beginnen met de Core i5-13600, Core i7-13700 en Core i9-13900 modellen, alsmede hun overklokbare zustermodellen Core i5-13600K, Core i7-13700K en Core i9-13900K.

Elk van de modellen zal ook verkrijgbaar zijn met het achtervoegsel F (bijvoorbeeld Core i9-13900KF). Dit wijst erop dat de modellen niet over een iGPU, d.w.z. een geïntegreerde grafische eenheid, beschikken en daarom iets goedkoper zijn.

Hiermee slaat Intel een andere weg in dan veel analisten vooraf hadden verwacht. De algemene verwachting vooraf was dat Intel zich bij de lancering zou beperken tot alleen de boosted K-versies.

Wat de verwachte prijzen betreft, is de informatie op dit ogenblik nog vrij schaars. Nikkei Asia verwacht een stijging tot 20 procent ten opzichte van de vorige modellen. Aangezien concurrent AMD echter geen prijsverhogingen plant en sommige modellen zelfs goedkoper zullen zijn, zou deze raming al achterhaald kunnen zijn.

Meer vermogen? Zeker, maar hoeveel?

Veel van wat we al weten van Alder Lake is overgenomen door Raptor Lake. Zo wordt het Intel 7nm-procedé van de voorganger opnieuw gebruikt in de productie. Ook wordt DDR4 en DDR5 RAM ondersteund, net als de nieuw geïntroduceerde hybride oplossing met krachtige P en energiezuinige E cores.

Enerzijds heeft Intel de P-kernen geoptimaliseerd, die een uitbreiding zijn van de voorgaande kernen. Anderzijds is er niets veranderd aan de structuur van de E-kernen, maar is hun aantal verhoogd. Het vlaggenschip Core i9-13900K wordt bijvoorbeeld geleverd met 16 E-cores, terwijl de Core i9-12900K slechts 8 E-cores had.

De uitbreiding van de cache is waarschijnlijk van belang voor gamers. Zoals de leaker OneRaichu ons laat weten, breidt de Core i9 de L3 cache uit van 30 naar 36 MB en de L2 cache van 14 naar 32 MB.

Bovendien zal het aantal verzonden instructies toenemen met de nieuwe generatie CPU”s. Enerzijds zal, volgens Intel zelf, de IPC (instructies per cyclus) met dubbele cijfers toenemen. Anderzijds is het de bedoeling dat de kloksnelheid zelf ook toeneemt. Verschillende bronnen spreken van maximaal 5,8 GHz voor de Core i9-13900K.

Wat levert de prestatieverhoging eigenlijk op voor het gamen? Bovenal konden gamers echt een toename in FPS voelen door de grotere cache. Innovaties zoals het grotere aantal E-korrels zijn daarentegen waarschijnlijk meer merkbaar op het gebied van de productiviteit.

Zoals zo vaak het geval is, is een nieuwe Intel CPU waarschijnlijk het meest de moeite waard wanneer de resolutie vrij laag is. De ervaring leert dat u vooral in Full HD kunt profiteren van een upgrade, terwijl de effecten in QHD en UHD meestal veel kleiner zijn. De leaker Harukaze5719 spreekt van ongeveer 4,5 procent meer FPS wanneer je in Full HD speelt en upgrade van een Core i9-12900KS.

Wat is er nog meer nieuw bij Raptor Lake?

De eerste grote innovatie is iets dat, voor een keer, niet verandert. Terwijl Intel meestal graag een nieuwe socket-generatie introduceert met een nieuwe CPU, waardoor je gedwongen wordt een nieuw moederbord te kopen, is dit niet het geval met Raptor Lake. Hoewel met de 700-serie nieuwe chipsets worden geïntroduceerd, zal de 1700-socket blijven bestaan.

Dit betekent dat uw bestaande moederborden uit de 600-serie, zoals de Z690 of B660, compatibel zouden moeten blijven.

Daarnaast komt er een AI-rekenversneller voor Raptor Lake, die via een M.2-sleuf moet worden aangesloten. De informatie hierover is op dit moment echter nog zeer schaars.

Intel gaat ook niet in detail over de overklokfuncties van Raptor Lake, maar die zouden in ieder geval breder moeten zijn dan die van de voorganger.

Er zijn ook veranderingen geweest in de energie-efficiëntie van Raptor Lake. Volgens Underfox3 moet de DLVR zorgen voor een lager stroomverbruik bij dezelfde prestaties. Dit is een nieuwe spanningsregelaar die naast de primaire regelaar wordt geplaatst.

Wie echter hoopt op bijzonder zuinige processors, zal teleurgesteld zijn. Net als bij de voorganger bedraagt het verwachte TDP 125 watt voor de K-modellen en 65 watt voor de niet-K-modellen (PL1). Op korte termijn zouden de K-modellen ook tot 228 watt moeten kunnen opnemen.

Laat Raptor Lake je van je sokken glijden? Of laten de nieuwe Intel CPU”s u koud? En welke fabrikant ligt volgens u momenteel voor in het processorduel? Voel je vrij om ons te schrijven in de commentaren