opinion: Met GTA+ lanceert GTA Online een omstreden in-game abonnementsdienst. Maar de echte controverse moet misschien nog komen.
Eigenlijk is Rockstar’s nieuwe abonnementsdienst, GTA+, net als dat misplaatste LEGO-steentje waar je ’s nachts dronken op gaat staan. Het doet vreselijk pijn – en ik bedoel vreselijk pijn! – het doet vreselijk pijn, maar op de lange duur is het niet zo erg. In het ergste geval eindig je met een LEGO-steengat in je voet en kan je jezelf in de toekomst in LEGO sets bouwen (best een cool idee, eigenlijk).
En GTA+? Dat veroorzaakt op dit moment ook een boos, gepijnigd en geërgerd gemompel in de GTA Online community, maar op de lange termijn maakt het misschien niet zoveel uit als Bethesda’s Fallout First abonnement in Fallout 76.
In het geval van GTA betaal ik een maandelijkse bijdrage van 6 euro op PS5 en Xbox Series X, krijg daar een paar in-game kortingen en bonussen voor terug, en 500.000 GTA dollars, die in 2022 toch al zo veel waard zijn als een scheet in de wind, omdat Rockstar al jaren bezig is zijn eigen in-game economie op te blazen om mensen zover te krijgen dat ze de echt-geld valuta Shark Cards kopen.
Een half miljoen dollar was misschien iets waard vier jaar geleden, maar nu? Verschillende auto’s en onroerend goed hebben prijskaartjes in de miljoenen, want idealiter word ik verondersteld GTA Online dagelijks te grinden of mijn weg te verkorten via microtransacties om uiteindelijk die sappige in-game wortels te bereiken. Dus, voor 6 euro per maand krijg ik een behoorlijk waardeloze deal – dus wat maakt het uit?
En dat is de kern van de zaak. Want het grote gevaar van GTA+ komt niet van Rockstar zelf – maar van alle anderen.
Inhoudsopgave
Follow the money
Wat FBI-agenten in maffiathrillers als motto nemen, geldt ook voor uitgevers van groot wild: volg het geld. In principe is dat ook geen probleem; we willen tenslotte allemaal geld verdienen, want geld is mooi. Met geld financier ik de belangrijkste zaken in mijn leven: mijn neushaartrimmer, een nieuw mintkleurig koffiezetapparaat en mijn fantastische Ultrawide-monitor.
Maar op het niveau van de consument kunnen hopen gamestrontstormen van de laatste jaren worden teruggevoerd op uitgevers die op de verkeerde manier te veel geld proberen te verdienen.
Lootboxes, waardeloze pre-order bonussen, voortijdige releases, afschuwelijke microtransacties, jaarpassen, seizoenspassen, in-game koopbare voordelen en, en, en. In het digitale tijdperk werd er volop geëxperimenteerd met onze portemonnee – en deze experimenten verpestten soms echt goede spellen:
Het is allemaal water onder de brug, want het hier en nu is eigenlijk grotendeels prima. In de meeste games kan ik alleen cosmetische snuisterijen kopen – als een Battle Pass of een DLC-bundel – maar afgezien daarvan is er geen echt ongepaste zeug die door het dorp wordt gejaagd om de zakken van ons allemaal te plukken. De rust keert terug op de geldmarkt.
Oké, misschien afgezien van de NFT-onzin, moesten Team 17 en de Stalker 2-ontwikkelaars van SGR sneller terugroeien dan de Duitse acht vanwege de enorme tegenwind.
Maar ik voorspel: abonnementsdiensten zullen deze monetariseringskalmte ernstig verstoren – ten goede of ten kwade.
Het tijdperk van abonnementsdiensten
Deze monopolisering heeft zijn eigen risico’s, maar lokt aan de andere kant ook uit wat we nu met Sony zien (wat allang had moeten gebeuren): De concurrentie is bezig met het opzetten van eigen abonnementsdiensten.
Maar wat voor invloed heeft dit op de spelen zelf? Zeker, korte single-player ervaringen winnen aan tractie voor uitgevers, want een Star Wars Jedi: Fallen Order drijft mensen naar abonnementen waar het een paar jaar geleden zou zijn gestonken tegen een FIFA in termen van winstgevendheid als gevolg van een gebrek aan langdurige service-game monetisatie. Maar GTA+ toont een tweede pad dat ik uiterst twijfelachtig vind: Individuele spellen veranderen in abonnementsdiensten.
Een zelf gecreëerde markt
Natuurlijk zijn abonnementsspellen niet nieuw – hallo, World of Warcraft. Maar te gelde maken is niet per definitie slecht, het hangt gewoon af van de uitvoering. En om een full-price spel met een al verschrikkelijk hoge paywall te voeden met een betaald abonnement dat de spelersgemeenschap verdeelt in premium en normale gemeenschap … whew. Het probleem is: ik kan er de hele dag over doorzeuren, maar uiteindelijk is GTA Online net als FIFA een gigantisch succes.
Rockstar rekent op een doelgroep die toch al niets anders dan GTA speelt. Als slechts een fractie van hen in GTA+ investeert, moet de hele zaak de moeite waard zijn, want uiteindelijk creëren de ontwikkelaars waarde uit het niets. Immers, één keer per maand 500.000 ingame tokens in de zakken van leden met een abonnement stoppen, vergt geen productiekosten, maar is uiteindelijk cijferkraken. Administratie kost ook geld, maar natuurlijk veel minder dan nieuwe levels of missies.
Natuurlijk zijn er grenzen, en die worden ook door geld bepaald. Als GTA Online elke week een miljoen dollar voor je voeten gooit, zal niemand meer Shark Cards kopen. Zelfs in een kunstmatige economie moet er kunstmatige schaarste zijn om het systeem te laten werken.
Maar de uitgevers zijn nog lang niet uitgeput in de mate waarin zij hun spellen in virtuele winkelcentra kunnen veranderen. En diensten als GTA+ zouden de industrie kunnen verleiden om hier de kipper van de tienmeterplank te halen.
Wanneer een spel een abonnement wordt
Laten we Rainbow Six: Siege nemen, dat toch echt elke denkbare trend volgt op het gebied van geld verdienen. Eerst was er de betaalde jaarpas en betaalde DLC bundels, toen kwamen er betaalde lootboxes, toen tijdelijk betaalde event lootboxes, toen seizoensgebonden betaalde Battle Passes.
In 2021 werd de jaarpas afgeschaft omdat mensen al vier keer per jaar hun tientje moeten uitgeven aan Battle Passes – en in 2022, tja, de jaarpas komt terug, maar dan bevat hij tenminste alle vier de Battle Passes en, hach …
Ik zou in ieder geval mijn hand in lauw water steken dat Ubisoft+ als wereldwijd Ubisoft-abonnement geen toekomst heeft op de lange termijn en uiteindelijk op zal gaan in Game Pass, maar een Rainbow Six+? Wat weerhoudt Ubisoft ervan om de community een maandabonnement van £6 aan te bieden dat je vooraf toegang geeft tot alle nieuwe Operators, 20 gratis stages in Battle Pass, drie exclusieve skins, en … Ik weet het niet, kerstballen met pistool ontwerpen?
Wat weerhoudt ontwikkelaars ervan om Assassin’s Creed+ voor 5 euro aan te bieden met pre-toegang tot nieuwe content en exclusieve skinpacks, waaronder Altairs kap en Ezio’s baard? Of om weg te gaan bij Ubisoft: Er druppelen geruchten binnen dat Call of Duty: Modern Warfare 2 een soort abonnementsdienst krijgt voor 2022/2023. Misschien denken de FIFA-bazen nu ineens: laten we de Ultimate Team-liefhebbers gewoon een bonuskaartenpakket-abonnement verkopen voor 10 euro per maand.
GTA Online is een van de meest succesvolle service games ooit en beïnvloedt de industrie toch al jaren op het gebied van open-wereld design en monetisatie.
Dus wie houdt de industrie tegen om zich door GTA+ te laten inspireren om op deze manier te experimenteren? Uiteindelijk, alleen jij.
Jij bent het corrigerende
FIFA is, zoals gezegd, het schoolvoorbeeld van schreeuwerige minderheden die uiteindelijk niets kunnen veranderen aan het feit dat Ultimate Team al jaren geld drukt en dus minstens zo lang mee zal gaan als de ontwikkeling van Star Citizen: tot het einde der tijden. Maar omgekeerd is er geen sterker corrigerend middel in de gamewereld dan de gemeenschap.
Als jullie allemaal door de lootboxes in Battlefront 2 en de orc wonder bags in Middle-earth: Shadow of War hadden gezwaaid, zouden we ze vandaag in elk spel zien. Als je Ghost Recon: Breakpoint een schouderklopje had gegeven, zouden Assassin’s Creed Valhalla en Far Cry 6 nu om de paar maanden nieuwe Battle Passes uitbrengen.
Zeker, dat de vraag het aanbod bepaalt is nu geen grote wijsheid. Als de wilde experimenten met abonnementen beginnen, is het aan u, aan ons en aan mij om de uitgevers in een verstandige geest te brengen. Abonnementsdiensten hoeven immers geen ramp te zijn.
Zij kunnen een optionele toegevoegde waarde bieden, zoals in Star Wars: The Old Republic, waar ik als Free2Play-speler veel content krijg, maar moet betalen voor bepaalde add-ons en comfortfuncties. Of ze bundelen alle cosmetische maandelijkse DLC als een GOTY editie als een all-round zorgeloos pakket, zonder enige dwang vanuit een gameplay perspectief.
Een positief voorbeeld van zo’n cluster zijn de Paradox strategiespelletjes: Ik kan mezelf trakteren op Europa Universalis 4 en ontelbare DLC’s voor bijna 400 euro, of ik abonneer me op het spel voor 5 euro per maand om toegang te krijgen tot alles. Er is hier echt een alternatief voor verschillende soorten spelers: Als je, zoals mijn collega Reiner, 3000 uur in EU4 wilt steken, ben je zeker beter af met het 400-euro pakket (dat in de uitverkoop ook regelmatig afgeprijsd wordt). Als ik in plaats daarvan maar één jaar inbreng, kan ik als abonnee veel goedkoper uit zijn.
De nadelen van abonnementsdiensten
Maar ik wil benadrukken hoe belangrijk de gemeenschap is als correctief, want abonnementsdiensten kunnen ook echt onaangename gevolgen hebben. Bijvoorbeeld door de gemeenschap te verdelen op dezelfde manier als de betaalde multiplayer map packages destijds deden, omdat alleen premium leden toegang hebben tot nieuwe maps of zoiets. Een bittere slag voor de prachtige crossplay en community vooruitgang van de laatste paar jaar.
En nog wilder: Abonnementsdiensten geven uitgevers een perfide hefboom om het spel zelf op te splitsen. Voor mijn 60 euro krijg ik dan friet zonder mayo en ketchup, alleen de schamele basisversie, bijvoorbeeld een kleine Total War campagne met twee van de vier commandanten, beperkt tot twee van de vier chaos rijken. Alleen leden van Total War Premium of Total War Plus krijgen de grote kaart.
Oké, het is maar wilde speculatie (en hopelijk is niemand van Creative Assembly hier aan het meeschrijven aan ideeën), maar als de verkeerde games ineens op de verkeerde manier abonnementsdiensten worden, weegt dat niet alleen op je portemonnee. En dit is eigenlijk waar de grootste tragedie ligt: als fan heb ik te vaak geleden onder wat een goed spel had moeten zijn dat een monster van Frankenstein werd door monetaire praktijken en trend-whacking.
Breakpoint, Battlefront 2 en Battlefield 2042 zijn niet zomaar producten zoals tandpasta, maar creatieve visies van honderden mensen onder invloed van ontelbare factoren. En iedereen die Indiana Jones 3 heeft gezien, kent de riskante greep naar de Heilige Graal: als je te graag de volgende gelddrukmachine wilt verzinnen, eindig je met Battlefield 2042 en offer je wat eigenlijk een spannende ervaring is op aan een paar trendy idolen.
Maar goed, het is nog steeds maar GTA+. Alleen de fans van GTA Online zijn nog steeds woedend, die na de belabberde next-gen release en de nog belabberdere GTA Trilogy qua humeur toch al ergens tussen Park Street en Go Straight to Jail in zitten. Maar zoals de Italiaanse rapper Ovid zei in die tijd: Wehret den Anfängen.
