Gry takie jak Battlefield 2042 czy Cyberpunk 2077 nie mają łatwo na Steamie. Czy ma to konsekwencje finansowe? A może ta gówniana burza to tylko burza w szklance wody?
Można to nazwać Paradoksem Gówna: Battlefield 2042 jest jedną z najgorzej ocenianych gier na Steamie. Jednocześnie była to jedna z najczęściej rozgrywanych gier – nawet jeśli liczba graczy obecnie spada. I nie jest to bynajmniej odosobniony przypadek. Inny niedawny przykład: Cyberpunk 2077.
Epopeja Rust and Neon twórców Wiedźmina została dosłownie rozerwana na strzępy na Steamie już na samym (wyboistym) początku. Od tego czasu średnia ocen wzrasta i spada. W przypadku premiery w 2020 r. niedociągnięcia techniczne były powodem niezadowolenia. W marcu tego roku pozytywne recenzje znów spadły. Tym razem nie z powodu problemów wewnętrznych, ale z powodu decyzji CD Projekt Red o wycofaniu gry z rynku w związku z wojną ukraińską w Rosji i na Białorusi.
Co również pokazuje, że recenzje na Steamie nie są bynajmniej jedynie wskaźnikiem jakości technicznej i grywalności gry. Służą one również do wyrażania poglądów społeczno-politycznych i są formą ekspresji dla często emocjonalnej społeczności graczy. Ale jak duży wpływ na komercyjny (nie)sukces gry mają recenzje na Steamie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, rozmawialiśmy z ekspertami, badaliśmy dane i analizowaliśmy wypowiedzi deweloperów.
Thumbs Down: Jak Steam ocenia
Od 2013 roku Steam umożliwia swoim użytkownikom wystawianie ocen grom. I jest binarna – grę można polecić lub nie polecić, nie ma nic pomiędzy, nie ma 10-punktowej skali, nie ma „tak, ale”. Liczba rekomendacji i braku rekomendacji jest następnie sumowana w celu uzyskania łącznej oceny danej gry.
W 2018 r. zostanie dodana ocena dynamiczna: od tego momentu będzie się rozróżniać ostatnie recenzje i całkowitą liczbę recenzji, aby móc uwzględniać kolejne ulepszenia gry wprowadzane za pomocą łatek itp. Złe oceny nie są więc ustalone na zawsze. Deweloperzy mają w ten sposób możliwość zrehabilitowania się przed społecznością. Jest to ważne, ponieważ: Zwłaszcza dla mniejszych studiów oceny na Steamie są podstawowym źródłem informacji zwrotnej o tworzonych przez nie grach.
Jednocześnie funkcja oceniania daje graczom zarówno pole do popisu, jak i możliwość wywierania wpływu – użytkownicy zmieniają się z biernych konsumentów w aktywnych influencerów. W wyjątkowych przypadkach mogą nawet rozwinąć wystarczającą siłę, by wstrząsnąć całymi studiami. Słowo kluczowe: review bombing. Gdy gracze celowo zostawiają negatywne recenzje, aby obniżyć ocenę gry, a tym samym zmniejszyć sprzedaż lub zaszkodzić wizerunkowi gry.
Review Bombardowanie: siła tłumu …
Zjawisko to istniało od czasu, gdy istniał zasięg sieci, dzięki serwisom recenzenckim, takim jak Steam, Metacritic, Rotten Tomatoes i inne. Prawdopodobnie pierwsza gra, która ucierpiała z tego powodu: Spore w 2008 r. Z powodu pewnych ograniczeń mających na celu walkę z piractwem oprogramowania, gra strategiczna stała się przedmiotem zbiorowej burzy gównianej na Amazonie.
Jednak w przeciwieństwie do Amazona i innych platform recenzenckich, narzędzie do wystawiania ocen na Steamie nie jest tak niskoprogowe: aby móc wystawić recenzję na Steamie, musisz posiadać konto zweryfikowane za pomocą adresu e-mail. Każde konto może wystawić tylko jedną ocenę dla każdej gry. Oraz: Możesz recenzować tylko gry, które rzeczywiście kupiłeś, tzn. które są dostępne w Twojej bibliotece i w które spędziłeś przynajmniej kilka minut.
Więc zbiorowe trollowanie nie jest całkiem możliwe bez dalszych wyjaśnień. Oraz: Od 2019 roku Steam podejmuje również działania przeciwko tzw. recenzjom off-topic. W oświadczeniu Valve czytamy: „Będziemy identyfikować bomby z recenzjami nie na temat i usuwać je z oceny recenzji”. Niemniej jednak: wywiad roju bombowców przeglądowych uderza wciąż na nowo. Czasem nawet z fatalnymi skutkami dla danej gry.
Niezależny horror Devotion tajwańskiego studia Red Candle Games został zaatakowany przez chińskich graczy dwa dni po premierze, która odbędzie się wiosną 2019 r. – z powodu amuletu, który rzekomo obraża prezydenta Chin Xi Jinpinga. W bardzo krótkim czasie recenzje na Steamie gwałtownie spadają: Od „Zdecydowanie pozytywnych” do „Zdecydowanie negatywnych”.
Mimo poprawek i zmian w grze, w miesiącu premiery zostaje ona ostatecznie usunięta ze Steam China. Wydawcy rozwiązują umowy z Red Candle Games, a wszelkie straty wynikające z kontrowersji ma teraz ponieść samo studio. Zaledwie kilka dni później Red Candle Games całkowicie wycofuje grę z platformy.
GOG podejmuje próbę opublikowania gry w 2020 roku i również ponosi porażkę z powodu ponownej burzy gównianej ze strony części chińskiej społeczności graczy. Dla gry i studia jest przynajmniej szczęśliwe zakończenie: od marca 2021 roku Red Candle Games dystrybuuje Devotion i inne gry na własnej platformie cyfrowej.
.. czy bezzębny tygrys?
Czy złe recenzje to początek końca? Niekoniecznie. To prawda, można by przypuszczać, że złe recenzje idą w parze przynajmniej ze złą sprzedażą. Ale nie zawsze tak jest, jak pokazuje przykład Battlefield 2042.
Oczywiście, wieloosobowa strzelanka zawiodła oczekiwania Electronic Arts dotyczące sprzedaży. W przeciwnym razie trudno jest wyjaśnić, dlaczego BF2042 nie jest nawet wymieniony w najnowszym bilansie firmy. Andrew Wilson, dyrektor generalny Electronic Arts, sam przyznaje, że gra nie spełniła dotychczasowych oczekiwań. Mimo to, w momencie startu na serwerach było ponad 100 000 użytkowników Steam.
W październiku 2019 roku Call of Duty: Modern Warfare znajduje się pod ostrzałem, zwłaszcza ze strony rosyjskich graczy, którzy oskarżają grę o fałszowanie historii. Mimo że spotyka się z negatywną krytyką: Modern Warfare to najbardziej udana pod względem komercyjnym odsłona serii, która tylko do 2020 roku sprzedała się w ponad 30 milionach egzemplarzy.
Seria Metro jest również narażona na bombardowanie recenzjami po tym, jak studio ogłosiło w krótkim czasie, że trzecia część strzelanki z widokiem końca świata, zatytułowana Exodus, zostanie wydana na wyłączność czasową w Epic Games Store. I znowu, sama gra nie ucierpiała finansowo. Do 2022 r. sprzedano ponad sześć milionów egzemplarzy.
Dokładne dane dotyczące sprzedaży poprzednich części nie są znane. Jednak według firmy Deep Silver kolekcja Metro Redux z dwiema poprzednimi grami sprzedała się w łącznej liczbie półtora miliona egzemplarzy. Tak więc pomimo negatywnych recenzji graczy, trzecia część serii wydaje się być sukcesem finansowym. Według THQ Nordic, premiera gry Metro: Exodus była nawet najlepsza w historii firmy.
The Last of Us Part 2 sprzedało się w ponad czterech milionach egzemplarzy w ciągu pierwszych trzech dni od premiery – co czyni je najszybciej sprzedającą się grą na wyłączność PlayStation w historii. W tym samym czasie na portalu Metacritic pojawiają się tysiące negatywnych ocen użytkowników. Miesiąc później platforma zmieniła swoje wytyczne i od tej pory użytkownicy mogą oceniać nowe gry dopiero po 36 godzinach od premiery.
Ile gównianych burz jest dozwolonych?
Review Bombing na Steamie i w innych miejscach może być zarówno skutecznym narzędziem zakłócającym, jak i bezzębnym tygrysem. Zależy to także od wielkości produkcji. Ponieważ: Duże studia i tytuły w znacznie mniejszym stopniu odczuwają skutki złych recenzji na Steamie niż małe lub niezależne studia. Pokazuje to również przykład wspomnianego już tajwańskiego studia Red Candle Game.
W badaniu empirycznym przeprowadzonym w 2018 r. stwierdzono, że negatywne informacje zwrotne są pozostawiane po sobie szybciej niż pozytywne. Zjawisko to, według Dirka Heckmanna, znane jest także z innych obszarów: „W języku szwabskim mówi się: 'Nie upomniany to wystarczająco pochwalony'”. Zaleca: „W gruncie rzeczy nie należy nigdy polegać na pojedynczych recenzjach, ale korzystać z różnych źródeł wiedzy i kierować się obiektywnymi kryteriami, a nie wierzyć w ogólnikowe stwierdzenia. „